W dniu 22 lipca br. odbyło się wspólne posiedzenie senackich Komisji Środowiska oraz Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, na którym senatorowie rozpatrywali ustawę o zmianie ustawy o bateriach i akumulatorach oraz niektórych innych ustaw. Wśród zaproszonych przedstawicieli strony społecznej była także Izba Gospodarcza Metali Nieżelaznych i Recyklingu.

Prezentacji najważniejszych zmian w noweli ustawy dokonał Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Janusz Ostapiuk. Minister na wstępie poinformował, że potrzeba zmian w ustawie z 2009 roku wynika z niewłaściwej transpozycji dyrektywy unijnej nr 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 roku w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca dyrektywę 91/157/EWG i dostosowania przepisów ustawy do przepisów rozporządzenia Komisji Europejskiej z czerwca 2012 roku, w którym ustanowiono szczegółowe zapisy dotyczące obliczania wydajności recyklingu dla procesów recyklingu zużytych baterii i akumulatorów.

Do najistotniejszych - zdaniem Wiceministra Janusza Ostapiuka - zmian zawartych w rządowym projekcie należą:
- zwolnienie małych producentów z części obowiązków (wprowadzający do 1 kg baterii lub akumulatorów przenośnych na rok i wprowadzający do 100kg baterii lub akumulatorów przemysłowych na rok);
- wprowadzenie definicji podmiotu pośredniczącego;
- wskazanie organu, do którego będą przekazywane sprawozdania z wysokości osiągniętego poziomu recyklingu;
- uproszczenie obowiązku finansowania publicznych kampanii edukacyjnych oraz obliczanie wysokości opłaty na kampanie edukacyjne;
- zliberalizowanie art. 63 dotyczącego przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych;
- wskazanie, że przetwarzanie i recykling zużytych baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych obejmuje co najmniej usunięcie wszystkich cieczy i kwasów;
- zmiana sposobu dystrybucji środków wpłacanych na rachunek Marszałka Województwa przez wprowadzających baterie i akumulatory (teraz będzie na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska zamiast do budżetu państwa);
- rezygnacja z nakładania na marszałków województw obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych.

Nie została wymieniona w tym zestawieniu zmiana polegająca na wykreśleniu art.62, który zobowiązywał wszystkie podmioty zajmujące się gospodarowaniem zużytymi bateriami i akumulatorami kwasowo-ołowiowymi do uzyskania pozwolenia zintegrowanego.

Przewodnicząca Komisji - prof. Jadwiga Rotnicka zadała pytanie, czy w istocie proponowane zapisy, które nowela ustawy wprowadza, prowadzą do uszczelnienia systemu gospodarowania odpadami, czy wręcz przeciwnie, w niektórych momentach pokazują, że ten rynek może nam się rozejść? Przewodnicząca poinformowała, że do Marszałka Senatu i do Komisji Środowiska wpłynęło pismo Komitetu na Rzecz Ochrony Środowiska i Zdrowia Mieszkańców Miasta Korsze, w którym zlokalizowana działalność, polegająca na utylizacji baterii i akumulatorów, spowodowała bardzo groźne zatrucie wód podziemnych kadmem. Komitet ten skierował do Komisji Europejskiej i do Trybunału Sprawiedliwości skargę. Dlatego też - zdaniem Przewodniczącej Komisji - odstąpienie od wymogu posiadania pozwolenia zintegrowanego nie jest dobrym kierunkiem zmian.

Prezes IGMNiR Kazimierz Poznański w swoim wystąpieniu podkreślił, że proponowane zmiany nie uszczelnią systemu gospodarowania zużytymi bateriami i akumulatorami kwasowo-ołowiowymi, a stanie się wręcz przeciwnie - dobrze opanowany i funkcjonujący rynek zostanie raczej rozszczelniony, co stanowi duże zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia i życia ludzi, gdyż chodzi tutaj o odpady niebezpieczne.

- Jesteśmy za tym, aby "Izba Refleksji" - jaką jest Senat - bardzo głęboko i jeszcze raz wnikliwie zastanowiła się, czy realizując te słuszne postulaty, o których mówił Pan Minister w innych aspektach, nie zawnioskować za przywróceniem tych zapisów, które nie tylko gwarantują bezpieczeństwo ekologiczne i bezpieczeństwo zdrowia i życia, ale i bezpieczeństwo ekonomiczne, gdyż proponowane zapisy nie uszczelnią tego dobrze już w tej chwili funkcjonującego rynku, lecz doprowadzą do rozwoju szarej strefy - powiedział Prezes Poznański.

IGMNiR podtrzymała również swoje stanowisko w sprawie art.63 ust.2, proponując zapis w brzmieniu, który łączy przetwarzanie zużytych baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych z recyklingiem ołowiu i jego związków oraz tworzyw sztucznych lub elektrolitu.

Proponowane zmiany spotkały się ze zrozumieniem m.in. Senatora Bogdana Pęka, który stwierdził, że przywrócenie art. 62 oraz zmiana art. 63 ust.2 w brzmieniu proponowanym przez Izbę są warunkami progowymi, aby przyjąć tę ustawę przez Komisję.

Senator Stanisław Hodorowicz stwierdził, że uwalnianie rynku miałoby racjonalny sens wtedy, gdyby zakłady przetwarzające zużyte baterie i akumulatory nie były wydolne, gdyby nie dawały rady z przerobem akumulatorów, a przecież ich zdolności produkcyjne wykorzystywane są w ok. 40%. - Tam, gdzie w grę wchodzi zdrowie, życie ludzkie nie powinno się eksperymentować. Priorytet społeczny jest o wiele wyższy niż priorytet wolnego rynku - dodał Senator Hodorowicz.

Komisja w głosowaniu nad poprawkami podzieliła stanowisko IGMNiR w kwestii art. 62 i 63 ust.2., popierając proponowane przez Izbę rozwiązanie w brzmieniu: „Zużyte baterie samochodowe kwasowo-ołowiowe, zużyte akumulatory samochodowe kwasowo-ołowiowe, zużyte baterie przemysłowe kwasowo-ołowiowe lub zużyte akumulatory przemysłowe kwasowo-ołowiowe poddawane są przetwarzaniu wyłącznie w zakładzie przetwarzania prowadzącym również recykling ołowiu i jego związków oraz tworzyw sztucznych lub elektrolitu.”.

Więcej