Obecnie w Polsce jest realizowanych wiele programów unijnych, mających przyczynić się do wzrostu gospodarczego całej Wspólnoty Europejskiej oraz zwiększenia konkurencyjności na arenie międzynarodowej. Wybrane inicjatywy adresowane do ośrodków badawczych, kadr naukowych szkół wyższych oraz przedsiębiorstw przemysłu metali nieżelaznych zostały przedstawione podczas seminarium zorganizowanego przez Izbę Gospodarczą Metali Nieżelaznych i Recyklingu oraz Polską Platformę Technologiczną Metali Nieżelaznych w dniu 27 czerwca 2013 r. w Ustroniu.
Gospodarka europejska jest w dużym stopniu zależna od dostępności surowców mineralnych. W lipcu 2010 roku Komisja Europejska opublikowała raport, który wskazuje, że dwanaście spośród czternastu surowców o krytycznym dla UE znaczeniu to metale nieżelazne, m.in.: magnez, kobalt, beryl czy antymon. Aby utrzymać poziom gospodarczy oraz zapobiec zakłóceniu warunków konkurencyjności, Wspólnota tworzy szereg inicjatyw i programów. Mają one wzmocnić bazę naukową i technologiczną europejskiego przemysłu metali nieżelaznych, w tym polskiego. Zainteresowanym podmiotom udzielane jest wsparcie finansowe na stworzenie i realizację programów rozwojowo - badawczych.
Jednym z przykładów efektywnej współpracy nauki z biznesem jest Polska Platforma Technologiczna Metali Nieżelaznych, koordynowana przez Instytut Metali Nieżelaznych w Gliwicach. Powstała w 2005 r. z inicjatywy ponad 40 zakładów przemysłowych i instytucji naukowych. Zarówno podmioty gospodarcze, jak i badawcze współpracują przy opracowywaniu konkretnych innowacyjnych rozwiązań technologicznych, usprawniających procesy produkcyjne w przemyśle metali nieżelaznych.
– W tym roku dobiega końca 7. Program Ramowy - największy program finansowania badań naukowych i rozwiązań technologicznych w Europie, w którym udział Polski wynosi poniżej 1%. Podczas dzisiejszej dyskusji wspólnie zastanówmy się, co zrobić, aby w kolejnym programie - Horizon 2020, udział polskiego przemysłu metali nieżelaznych i nauki był wyższy – mówił prof. Zbigniew Śmieszek, dyrektor IMN w Gliwicach, który rozpoczął spotkanie.
W trakcie seminarium Witold Kurylak z IMN w Gliwicach szczegółowo omówił trzy wybrane inicjatywy dedykowane przemysłowi metali nieżelaznych: ERA – MIN (Europejska Przestrzeń Badawcza na rzecz Surowców Mineralnych), KIC for Raw Materials (Wspólnota Wiedzy i Innowacji na rzecz Surowców Mineralnych) oraz EIP on Raw Materials (Europejskie Partnerstwo Innowacji na rzecz Surowców Mineralnych).
Ostatnia inicjatywa była tematem kolejnej prezentacji przygotowanej przez Oliwera Koszowskiego, dyrektora Bazy Obrotu Złomem w KGHM Metraco S.A. W unijny projekt Europejskiego Partnerstwa Innowacji na rzecz Surowców Mineralnych ze strony Grupy Kapitałowej KGHM jest zaangażowanych siedem osób, a Herbert Wirth, prezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A., należy do Komitetu Sterującego Wysokiego Szczebla – organu, który ostatecznie zaakceptuje wypracowany przez grupy ekspertów program badawczy,
w celu wdrożenia i implementacji rozwiązań technologicznych.
- KGHM Metraco S.A. jest zaangażowana w działalność grupy operacyjnej w zakresie recyklingu, w szczególności recyklingu elektroodpadów – wyjaśnił Oliwer Koszowski. Ten obszar prac jest wyjątkowo istotny dla KGHM Metraco w związku z projektowaną budową huty złomowej Huty Miedzi „Legnica”, gdzie odpady ZSEE będą stanowiły istotny strumień wsadu.
Kazimierz Poznański, prezes Zarządu IGMNiR, podkreślił znaczenie zaangażowania Izby w prace nad unijnymi programami, w tym inicjatywę Europejskiego Partnerstwa Innowacji na rzecz Surowców Mineralnych. – W strukturach Izby zamierzamy powołać Zespół ds. Innowacji w Recyklingu i Przetwórstwie Metali. Dzięki współpracy środowiska nauki z biznesem będzie on merytorycznie wspierał podmioty przygotowujące się do realizacji programów proponowanych przez UE na rzecz innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Co ważne, będziemy również mieli możliwość delegować własnych przedstawicieli, by móc bezpośrednio włączyć się w wybrane projekty dotyczące przemysłu metali nieżelaznych i gospodarki odpadami.